Umysł trzyletniego dziecka rozwija się w bardzo szybkim tempie — mózg tworzy w tym czasie nieprawdopodobną liczbę połączeń neuronowych. Jest narząd neuroplastyczny, co wiąże się z jego adaptacją na potrzeby pozyskiwania kolejnych kompetencji. Zdolności poznawcze poszerzają się w wieku 6-7 lat, dlatego mózg musi dostosować się do sytuacji i wypiera z pamięci część wiedzy i doświadczeń, które uzyskał do tej pory. Zjawisko utraty pamięci z wczesnego dzieciństwa nazywane jest amnezją dziecięcą. Paradoksalnie, maluch wypiera wspomnienia z pierwszych lat, jednak posiadają one niezaprzeczalny wpływ na jego życie w przyszłości. Wydarzenia z tego okresu pozostawiają tzw. ślady pamięciowe, które są niczym innym jak zmianami w układzie nerwowym zachodzącymi przez określone bodźce. W praktyce są nośnikami neuronalnymi, które przechowują informację dotyczące m.in. zdolności do nauki, przy czym badania dowodzą, że trenowanie umiejętności pamięciowych maluszka na wczesnych etapach życia, może okazać się dla niego korzystne w przyszłości. Jak układanki wpływają na jego koncentrację i zdolności pamięciowe?
Układanki a stymulowanie rozwoju dziecka
Dzieci w wieku od 1 do 6 lat posiadają tzw. pamięć mimowolną. Ich mózg chłonie informacje jak gąbka, jednak nie jest na tyle rozwinięty, aby podejmować się interpretacji np. słów zapamiętanej piosenki. Z czasem, procesy zachodzące w nim sprawiają, że zaczynają logicznie myśleć i świadomie zapamiętują informacje z otoczenia. Eksperci zalecają przeprowadzanie regularnych treningów pamięciowych, przy czym zaznaczają, że gry nie powinny być „nudną koniecznością”. Dziecko rozwija się poprzez wykonywanie czynności wiążących się z zabawą. Rekomendowanymi akcesoriami stymulującymi rozwój umiejętności poznawczych najmłodszych są puzzle i układanki, które mogą przybierać różne formy: od labiryntów, aż po piramidki i sortery. Dobór odpowiednich zabawek ma szansę wpłynąć na rozwój malca zaczynającego kodować w mózgu podstawowe informacji na temat np. kolorów lub liczb.
Koncentracja podczas zabawy puzzlami dla dzieci
Choć dziecięca koncentracja jest selektywna i krótkotrwała, to trenowanie jej przez rodzica, może przynieść korzystne skutki. W procesie jej rozwoju świetnie sprawdzą się zabawki edukacyjne, przy czym warto pamiętać, że podczas takich zabaw maluchowi należy zapewnić spokój, ciszę oraz wypoczynek po przeprowadzonej grze. Dzieci posiadają wrażliwy układ nerwowy, a ich reakcje są często zależne od otoczenia, dlatego trening koncentracji powinien wiązać się z wyłączonymi urządzeniami elektronicznymi. Aby skupić uwagę najmłodszego członka rodziny, rekomendowane są układanki dla dziecka. Zabawki tego typu znacząco wpłyną zarówno na ciekawość świata, jak i wzmocnienie dziecięcej cierpliwości. Uznaniem cieszą się drewniane klocki edukacyjne, które służą do zabawy rozwojowej — zadaniem pociechy będzie dopasowanie elementów w taki sposób, by tworzyły jednolitą ilustrację.
Nie tylko układanki — inne rozwojowe zabawy dla dzieci
Małe dzieci nie potrzebują dużej liczby zabawek i decydując się na ich zakup, warto pomyśleć o tym, jaką korzyść miałyby one nieść maluchowi. Istnieje wiele gier, które wpłyną na poprawę zdolności pamięciowych maluszka. Przede wszystkim, eksperci polecają czytanie bajek wspólnie z pociechą — jest to zajęcie wpływające nie tylko na kontakt rodzica ze smykiem, ale także na stymulację dwóch półkul mózgu. Dobrą zabawą rozwojową będzie rozwiązywanie krzyżówek i łamigłówek, które wpływają korzystnie na logiczne myślenie i znajomość słownictwa. Uznaniem cieszą się także gry planszowe, które nie tylko uczą cierpliwości, ale i uważnej obserwacji. Dobrym pomysłem może okazać się zakup gier karcianych typu memo, oddziałujących na rozwój zdolności poznawczych malca i kojarzenia rzeczy poprzez zabawę. Eksperci rekomendują również praktykowanie zabawy w „znajdź różnicę”, która polega na porównaniu dwóch obrazków ze sobą. Dzięki takiej grze dziecko będzie w stanie poprawić swoją pamięć.
Układanki — o czym należy pamiętać podczas zabawy?
Podczas zabaw pamięciowych, rodzice powinni skupić się na wielu rzeczach towarzyszących dziecku podczas gier. Przede wszystkim, eksperci zwracają uwagę na to, aby zapewnić maluchowi odpowiedni wypoczynek, co wiąże się to ze zmęczeniem, które może odczuwać po przeprowadzonych zabawach. W kontekście zmęczenia dziecka warto zagwarantować mu cykliczne przerwy, przy czym ćwiczenia umysłowe będą korzystne dla smyka wyłącznie wtedy, jeśli staną się regularną aktywnością. Może zdarzyć się, że podda się i np. puzzle dla dzieci okażą się dla niego za trudne do ułożenia — w takich momentach, rolą rodzica jest wspieranie pociechy poprzez motywację. Należy przy tym pamiętać, że poszukiwanie właściwego kawałka może być wyzwaniem dla malucha. Aby zabawy dały oczekiwany efekt, warto zadbać o czynniki wpływające na jego koncentrację, m.in. włączone urządzenia elektroniczne czy też jadłospis wykluczający zbędne cukry i przetworzoną żywność.