Rozszerzanie diety jest bardzo trudnym wyzwaniem nie tylko dla dziecka, ale i dla rodziców, którzy muszą przyzwyczaić swoją pociechę do zupełnie innego jedzenia. Maluszki przyzwyczajone do butelek nie rozumieją, dlaczego nie dostają jej tak często. Na szczęście szybko przychodzi im przyzwyczajenie się do bardziej samodzielnego jedzenia, które po dłuższym czasie jest w stanie znacznie odciążyć rodziców. I oprócz tego, co podajemy dziecku do zjedzenia, warto zadbać także o to, jakimi sztućcami będzie posługiwać się podczas posiłków. Jest to niezwykle ważne i nie można w żaden sposób tego zaniedbać.
Na czym polega rozszerzanie diety maluszka?
Rozszerzanie diety niemowlęcia jest stopniowym wprowadzaniem stałych pokarmów, zastępując spożywane przez dziecko wcześniej mleko. Proces ten rozpoczyna się zwykle od około szóstego miesiąca życia i potrafi trwać nawet do drugiego roku życia. Na początku dziecko zapoznaje się z nowymi smakami, zapachami oraz konsystencjami i teksturami pokarmów. Każda potrawa jest dla niego bardzo ciekawa i przystępuje do jej konsumowania coraz chętniej, sukcesywnie zapominając o mleku. Podczas jedzenia maluszek potrafi zdobyć także wiele nowych umiejętności. Odkrywa umiejętność wkładania do buzi, połyka, żuje, rozgniata kawałki jedzenia, chwyta drobne elementy, a także naśladuje ruchy swoich rodziców, dlatego warto rozważyć spożywanie posiłków wraz z nim.
Rozszerzanie diety można rozpocząć wtedy, gdy dziecko siedzi już samodzielnie i potrafi zachować dość stabilną pozycję. Zwykle jest to szósty miesiąc życia, kiedy dziecko gotowe jest na zmniejszenie częstotliwości karmienia mlekiem. To właśnie wtedy jego organizm zaczyna przystosowywać się do przyjmowania także innych pokarmów, a właściwości odżywcze, które zawarte są w mleku matki, przestają być dla niego wystarczające. Oczywiście każde dziecko rozwija się inaczej, dlatego należy wprowadzić tę czynność w zależności od jego potrzeb. Najważniejsza jest jednak jego pozycja – by zacząć spożywać stałe posiłki, dziecko musi potrafić siedzieć.
Pierwsze sztućce dla maluszka
Wielu rodziców przed rozszerzaniem diety dla ich niemowlęcia poszukuje odpowiednich akcesoriów, które usprawnią mu jedzenie stałych pokarmów. Oprócz odpowiedniego krzesełka do karmienia, w którym dziecko będzie uczyło się jeść, trzeba wybrać sztućce, będące sporym ułatwieniem. Nauka jedzenia za pomocą sztućców może być czasochłonna i dziecko na początku może nie być nimi w ogóle zainteresowane, ponieważ zapachy jedzenia i jego różnorodne faktury mogą wydawać się dużo bardziej interesujące. Z czasem jednak, gdy przyzwyczai się już do stałych potraw, sztućce staną się dla niego równie ciekawe i z chęcią zacznie używać ich do samodzielnego jedzenia. Nie należy przymuszać dziecka do sięgnięcia po pierwszą łyżeczkę – zrobi to samodzielnie wtedy, gdy będzie na to gotowe. Warto także co jakiś czas, podczas wspólnych posiłków, podsuwać jedzenie na łyżeczce pod buźkę, by nauczyło się, że nie jest to nic niebezpiecznego i że znajduje się tam jedzenie.
Rodzice muszą wykazać się dużą cierpliwością, ponieważ nauka jedzenia wymaga czasu i jedno dziecko może załapać to dużo szybciej niż inne. Na rynku można znaleźć wiele rodzajów sztućców dla niemowlaka. Od plastikowych łyżeczek, widelczyków i noży po metalowe. Najważniejsze jest jednak to, by były one przede wszystkim bezpieczne i wygodne dla maluszka. Dlatego też bardzo ważny jest odpowiedni kształt. Powinny być jak najbardziej zaokrąglone, by uniknąć zrobienia sobie krzywdy przez maluszka. Dokonując wyboru, warto sprawdzić dla dzieci, w jakim wieku są one przeznaczone, ponieważ niektóre zestawy przeznaczone są dla starszaków.
Pierwsze sztućce dla dziecka muszą być idealnie dobrane. Dzieci w drugim półroczu życia wciąż mają słabą koordynację wzrokowo-ruchową, dlatego trzeba zatroszczyć się o to, by nie zrobiły sobie krzywdy podczas prób wkładania łyżeczki czy widelczyka do ust. Na pierwsze sztućce dla dzieci doskonale sprawdzą się te plastikowe, ponieważ nie są tak ostre, jak te wykonane z metalu. Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, czy posiadają one odpowiednie atesty, które pozwolą na korzystanie z nich przez dzieci. Powinny być one także lekkie, by malec mógł je bez problemu podnieść oraz by nie zrobił sobie krzywdy przy przypadkowym uderzeniu. Powinny mieć one także dość krótki trzonek, który będzie pozwalał na swobodne operowanie sztućcem. Powinien być on także antypoślizgowy, by uniknąć wypadania z małej, i często brudnej, rączki.
Warto zacząć od łyżeczki
Przyzwyczajanie dziecka do jedzenia przy pomocy sztućców jest czasochłonne, dlatego też warto zacząć od małych kroków, które stopniowo będą przygotowywać maluszka do zmian. Na początek tej drogi warto wybrać łyżeczkę dla niemowlaka, posiadającą odpowiedni kształt – powinna być ona twarda, mała i płaska, by jak najlepiej mieścić się w małej buźce i kontrolować to, co ma do niej trafić. Porcje nie mogą być zbyt duże, by zmniejszyć ryzyko zadławienia. Może być wykonana z metalu, lecz zaleca się stosowanie plastikowych produktów. Im bardziej płaska łyżeczka będzie, tym dla młodszego dziecka będzie się nadawać. Twardość łyżeczki wpływa na odczuwanie jej na języku dziecka, dzięki czemu przyzwyczai się ono do odczuwania jej w ustach.
Nie należy wciskać łyżeczki na siłę do ust dziecka. Trzeba poczekać aż samo otworzy buźkę, dzięki czemu wsunie się do niej łyżeczkę. Najlepiej położyć ją na środkowej części języka, dzięki czemu jego czubek uniesie się ku górze i wymusi na górnej wardze zsunięcie jedzenia z łyżeczki. Dziecko zamknie usta, a łyżeczka może zostać z niego wysunięta. Podczas karmienia należy pamiętać również o tym, by nie wycierać łyżeczki o usta dziecka, ponieważ przyczynia się do rozleniwienia jego mięśni. Odwracanie jego uwagi i przymuszanie do zjedzenia komentarzami typu „leci samolocik, za mamusię, za braciszka” nie jest dobrym sposobem na nauczenie dziecka prawidłowego jedzenia. Dziecko powinno być także całkowicie świadome wykonywanej czynności, dlatego nie warto zajmować go innymi rzeczami, np. bajkami, telefonem czy programami telewizyjnymi.
Wyzwanie, jakim jest przejście z karmienia butelką na posługiwanie się sztućcami, wiąże się z cierpliwością i pozwoleniem dziecku na poznawanie otaczającego go świata. Chcąc zapewnić mu prawidłowy rozwój, warto upewnić się, że kupione dla niego sztućce są dostosowane do jego wieku. Warto dawać mu przykład i spożywać posiłki wraz z nim, bo jak wiadomo – dziecko uczy się szybciej podczas naśladowania zachowań swoich rodziców.