Dzisiejsze czasy naznaczone są ciągłym pośpiechem i stresem związanym z nadmiarem obowiązków. Dzięki rozwojowi technologii jest to również cyfrowa współczesność mająca liczne zalety, ale i coraz więcej wad. Można je zauważysz szczególnie w sferze rodzicielstwa. Coraz więcej rodziców nie ma czasu poświęcać swoim pociechom wystarczająco dużo uwagi. Często nie chcą rezygnować z pracy zawodowej, dlatego większość dnia dzieci spędzają w żłobku, przedszkolu bądź z dziadkami lub opiekunką. Wspólne spędzony czas również traci na jakości – rozmowa czy zabawa często jest zastępowana telewizją lub smartfonem. Nadmierne korzystanie z mediów wizualnych przez maluchy już przynosi zauważalne skutki w postaci trudności z koncentracją, obniżenia umiejętności społecznych czy zaburzeń mowy. Wyraźnie dowodzi to, jak ważne jest zadbanie o kompleksowy rozwój dziecka od najmłodszych lat. Jednym z rozwiązań jest wczesny kontakt z książką i literaturą dziecięcą. Udowodniono, że pozytywnie wpływa na rozwój mowy, pamięci oraz wrażliwości emocjonalnej i moralnej. Jakie jeszcze korzyści płyną z czytania dzieciom?
Powody, dla których warto czytać dziecku
Książki rozwijają wyobraźnię i poszerzają zasób słownictwa. Nie od dziś wiadomo, że czytanie książek to idealny sposób na przeniesienie się do „innego świata”, dzięki czemu rozwija się wyobraźnia i kreatywność. Pozwalają też poznać otaczający nas świat, jednocześnie nasuwając wiele nowych pytań i pobudzając ciekawość. Ponadto wysoka jakość treści wyróżniająca literaturę sprawia, że dziecko poznaje nowe słowa, a tym samym sprawniej wyraża swoje emocje i myśli. Kluczowe jest jednak wprowadzenie pociechy w ten świat, za co odpowiedzialny jest rodzic. To on powinien być początkowo narratorem zachęcającym do dalszego zgłębiania sensu lektur.
Książki ułatwiają zdobywanie wiedzy. Czytanie umożliwia poznawanie historii, kultur i zwyczajów z różnych krajów. W ten sposób dziecko może nie tylko lepiej zrozumieć świat, ale też siebie. Co więcej, oczytane osoby mają większe szanse odnieść w przyszłości sukces zawodowy i osobisty. Mówi się też, że czytanie poszerza horyzonty i zmienia światopogląd – na przestrzeni lat zyskuje się wiedzę ogólną przydatną np. podczas rozmów. Ponadto warto proponować dziecku tytuły z różnych gatunków – dzięki temu może znaleźć coś, co je zafascynuje i być może stanie się jego hobby.
Wspólne czytanie to okazja do wzmocnienia więzi rodzinnych. Wspólne wieczorne czytanie powinno się stać rytuałem w każdym domu. Jest to nie tylko forma miłego spędzenia czasu, ale też okazja do przytulenia, okazania uczuć i budowania bliskości z dzieckiem. Warto wówczas spytać się pociechę o to, jak spędziła dzień i być uważnym na wszelkie przemyślenia czy problemy. Czytanie to również możliwość wspólnego przeżycia emocji i dyskusji o zagadnieniach pojawiających się w lekturze.
Czytanie wspiera rozwój wielu ważnych umiejętności. Do niewątpliwych zalet obcowania z książką można zaliczyć wszechstronny rozwój dziecka. Nabywa ono wielu cennych umiejętności, takich jak uważne słuchanie, lepsza koncentracja i pamięć, szybsze zapamiętywanie czy empatia. Ponadto czytanie sprawia, że maluchy łatwiej się uspokajają i wyciszają.
Dziecko czerpie dobre wzorce z książek. W dzisiejszych czasach coraz rzadziej można spotkać pozytywnych bohaterów, z którymi dzieci mogłyby się identyfikować. Ponadczasowy i wartościowy przekaz można natomiast znaleźć w starych bajkach dla dzieci do czytania. Przedstawione w nich postaci wyróżniały się moralnością oraz postawą godną naśladowania, dzięki czemu były źródłem dobrych wzorców. Ponadto te historie zawierają ponadczasową symbolikę znaną do dziś, która przyda się do używania kodu kulturowego w dorosłym życiu.
Czytanie uczy budowania dobrych nawyków. Regularne czytanie książek w okresie dzieciństwa sprawi, że sięganie po książkę stanie się dla pociechy zwyczajem i zostanie z nim na zawsze. Uczy to również budowania dobrych nawyków w innych aspektach życia.
Dzięki książkom dziecko zapoznaje się z dziedzictwem kulturowym. Rodzice często zapominają, jak wiele rozumie ich pociecha. Dzieciństwo to okres, w którym proces przyswajania informacji przebiega najefektywniej, dlatego warto dostarczać dziecku rozmaite bodźce i dbać o to, aby próbowało jak najwięcej nowych rzeczy. To również odpowiedni czas na wstępne zapoznanie go z historią i kulturą kraju oraz różnymi gatunkami literatury. Dobrym pomysłem będą wiersze dla dzieci, które maluch z dużym prawdopodobieństwem polubi i zapamięta dzięki prostej i zabawnej formie. Powtarzając je regularnie, można ćwiczyć pamięć brzdąca.
Jaką rolę przy wspólnym czytaniu odgrywa rodzic?
W długie zimowe wieczory każdy z nas czuje mniej chęci do działania. Częściej spędzamy czas przed telewizorem, komputerem, smartfonem czy z innym gadżetem technologicznym. Na to samo pozwala się wówczas dzieciom. Do ich prawidłowego rozwoju niezbędne jest jednak urozmaicenie czasu wolnego oraz aktywizacja fizyczna i umysłowa. To od zaangażowania i inicjatywy rodzica zależy, co robią w ciągu dnia. Najcenniejszy jest poświęcony dziecku czas i uwaga. Maluch, czytając sam książkę, szybko może się zniechęcić, natomiast podczas wspólnej lektury słucha z większym zaangażowaniem i może przedyskutować swoje wątpliwości z mamą lub tatą. W ten sposób pociecha nie tylko zrozumie więcej, ale też poczuje wsparcie i troskę. Mimo zmęczenia i licznych obowiązków warto więc zaplanować kilka zimowych wieczorów na wspólne zagłębienie się w lekturę.
