Prawidłowa higiena snu dziecka ma niebagatelne znaczenie dla jego zdrowia i rozwoju. By o nią zadbać, należy przestrzegać kilku reguł zalecanych szczególnie przez pediatrów. Dobre warunki do spania nie tylko zagwarantują dobre samopoczucie maluszka, ale także mają ważne znaczenie, jeśli chodzi o zapobieganie zespołowi nagłej śmierci łóżeczkowej (w skrócie SIDS od ang. Sudden Infant Death Syndrome). Prawidłowo zaścielone łóżeczko, odpowiedni strój do spania, optymalne warunki w pomieszczeniu — te wszystkie zasady muszą zostać spełnione, by maluch mógł wybudzić się ze snu wypoczęty, chętny do nabywania nowych umiejętności i podejmowania nowych wyzwań.
Wszystko, co należy wiedzieć o zdrowym śnie noworodka
By przygotować noworodka na sen, na początku należy zadbać o zapewnienie optymalnych warunków w pomieszczeniu. Temperatura powinna mieścić się w przedziale od 16 do 19 stopni Celsjusza. Warto przewietrzyć cały pokój wcześniej, by zagwarantować mu dostęp do świeżego powietrza. Każdy rodzic wie, jak specyficzny jest sen niemowląt — łatwo się wybudzają, za co odpowiada przewaga snu aktywnego (REM) na spokojnym (SEM). Taki mechanizm wynika z konieczności zaspokajania głodu, a także z potrzeby bliskości z rodzicem. Jego żołądek ma małą pojemność, a jednocześnie szybko trawi pokarm matki. Maluszek ucina sobie po kilka drzemek dziennie i łącznie potrafi spać kilkanaście godzin na dobę.
Odpoczynek dla niemowlaka
By z każdym dniem dziecko mogło wydłużać czas drzemki, należy zagwarantować mu optymalne warunki. Przyćmione światło, ciepło i przede wszystkim ciasne ułożenie ciała. Dzieci, które dopiero przywitały świat, najczęściej otula się za pomocą różnych tkanin, na przykład pieluszkami tetrowymi. Takie ułożenie ciała jest dla nich naturalne, ponieważ jest to pozycja zbliżona do tej, jaką przyjmowały w brzuchu mamy. Doskonale sprawdzi się tu otulacz dla niemowlaka. Ta tkanina splata ciało maluszka, dociskając jego rączki do tułowia, co zapobiega nagłemu wybudzaniu przez odruch MORO — to instynktowna reakcja, polegająca na nagłym i gwałtownym odrzucaniu rączek i głowy ku górze.
Otulacz dla dziecka
Jak sama nazwa wskazuje, otulacz otula maleństwo, dogrzewa jego ciało i zapewnia poczucie bezpieczeństwa. Warto wybierać w sklepach taki, który został uszyty z naturalnych materiałów: na przykład otulacz bambusowy, muślinowy czy bawełniany. Organiczny skład zapobiega potliwości, co również może przyczynić się do wydłużenia snu maluszka, a, co za tym idzie, do zyskania kilku dodatkowych godzin odpoczynku dla rodziców.
Jak pościelić łóżeczko dla maluszka?
Choć wiele mam pragnie ciągłej bliskości z malcem, zaleca się, by dziecko spało we własnym łóżeczku, najlepiej drewnianym, wyposażonym w szczebelki. By zapobiec wszelkim urazom, można na nie założyć specjalny ochraniacz. Łóżeczko dla noworodka lub niemowlaka powinno znajdować się w tym samym pokoju, co łóżko rodzica — na wszelkie przeprowadzki przyjdzie jeszcze czas. Według zaleceń pediatrów, w łóżeczku nie powinno znajdować się nic, co może spowodować ograniczenie dopływu powietrza — poduszki, pluszaki i inne zabawki.
Czego potrzebuje niemowlę?
Niemowlę nie potrzebuje kołder i kocyków, gdy ma na sobie otulacz. Nawet jeśli malec ma refluks i ulewa, pod jego główką nie powinna znajdować się poduszka — lepiej jest w takim przypadku podłożyć ją pod sam materac, albo nieco podnieść łóżeczko ku górze, podstawiając pod jego nogi książki. Materac zaś musi być idealnie równy i twardy, uszyty z naturalnych materiałów: np. modnych ostatnio włókien bambusa czy gryki. Na nim zaś musi znaleźć się prześcieradło do łóżeczka — powinno być delikatne, tak by nie podrażniło wrażliwej skóry malca. Najlepiej jeśli będzie posiadało gumkę, by nie zwijało się, nawet w przypadku, gdy szkrab mocno wierzga nogami przez sen.
Jak kłaść dziecko?
Rodzic powinien kłaść noworodka na płasko i na pleckach. To najbezpieczniejsza pozycja do snu. Starsze niemowlęta potrafią samodzielnie obracać się na brzuszek i jest to dla nich wygodna pozycja do snu. Można pozwolić im zasnąć w tej pozycji, a następnie przełożyć z powrotem na plecki. Zamiast otulacza warto także skorzystać z bardziej klasycznego rozwiązania — rożek niemowlęcy spełnia doskonale swoje zastosowanie od lat. Tak samo jak otulacz, gwarantuje ciasnotę i ciepło. To podstawowy element wyprawki, który przyda się szczególnie przez pierwsze tygodnie i miesiące życia, starszym dzieciom zaś może posłużyć za kocyk lub kołderkę. Wybór rożka uszytego z naturalnych i antyalergicznych tkanin, takich jak bawełna organiczna, zapewni bezpieczny sen, bez ryzyka przegrzewania i wysypek. Pozwoli także rodzicom łatwiej podnieść i przenieść do swojego łóżeczka noworodka, a jest to, niekiedy, trudna sztuka.
Recepta na udany sen dla starszych śpiochów
Starsze dzieci potrzebują stopniowego wdrażania nawyków składających się na codzienną rutynę przed spaniem. Gorąca kąpiel, mycie zębów, czesanie włosów w spokojnej atmosferze, bajka opowiedziana przez rodzica lub w formie audiobooka — warto wprowadzić takie i inne wyciszające zwyczaje do rodzinnych wieczorów, by łatwiej było starszakom trafić w objęcia Morfeusza Tak samo jak w łóżeczku noworodka, materac również musi być twardy, by plecy oparte były na twardym podłożu. Warto jak najdłużej korzystać ze specjalnych kombinezonów czy śpiworków z nogawkami do spania. Starsze maluchy nawet podczas snu są aktywne, potrafią skopywać kołderkę czy koc, a ponadto nie są w stanie same się ponownie okryć. Dlatego też odpowiednio ciepły strój do spania zapewni im nieprzerwany sen, bez ryzyka zmarznięcia. Ważne, by był on odpowiednio dobrany do pory roku, dlatego też na rynku dostępne są śpiworki uszyte z materiałów grubszych bądź lżejszych.
Szeroki wybór akcesoriów
Ciekawe printy, wzory i nadruki umożliwiają szeroki wybór, a atrakcyjny design zachęci maluszka co codziennego ubierania się w taki kombinezon. Gdy maluszek zdecyduje się już na mieszkanie we własnym pokoju i na spanie w swoim łóżeczku, rodzic będzie mu towarzyszył tylko podczas usypiania. By zagwarantować mu nieustające poczucie bezpieczeństwa, można dziecięcy pokoik rozjaśnić nawet w porze nocnej niewielką lampką, dającą ciepłe, przyćmione światło. Nawet starsze dzieci lubią budzić się w nocy, by skorzystać z ubikacji, napić się lub odbyć wędrówkę do łóżka mamy i taty. W lekkim półmroku łatwiej będzie im odnaleźć drogę.
Podsumowanie
Podczas snu dzieci przyswajają wszystkie wydarzenia i bodźce z całego dnia. Głęboka regeneracja pozwala im uporządkować całą wiedzę, przyczynia się do rozwoju intelektualnego i fizycznego. To także w tym czasie, przysadka mózgowa wydziela hormony wzrostu. Z tych i innych powodów ładowanie baterii jest dla najmłodszych szczególnie ważne, dlatego też należy im zagwarantować optymalne warunki. Wraz z upływającymi latami, sen dziecka staje się bardziej systematyczny — powoli rezygnują one z drzemek, na rzecz dłuższego spoczynku w nocy. Do tego jednak czasu, warto zadbać o to, by dzienne oraz nocne przysypianie odbywało się w komfortowych warunkach.
